Ukrayna'nın başkenti Kiev'de, Rusya yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in, Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması'nı imzalamaması üzerine 21 Kasım 2013 yılında protesto gösterileri başladı.
Viktor Yanukoviç'in sokak gösterileri ve halkın tepkisi üzerine 22 Şubat 2014 yılında ülkeden kaçmasından sonra Batı yanlısı siyasetçiler yönetime geçti.
Yeni geçici yönetimin iş başına gelmesi, Rusya yanlılarını Kırım'da daha aktif hale geldi.
Yarımadada askeri üniformalı, üzerlerinde hiçbir sembol ve simge bulunmayan silahlı kişiler, 27 Şubat 2014 yılından itibaren kamu binalarında kontrolü ele almaya başladı.
"Yeşil adamlar" olarak adlandırılan Rusya yanlısı bu milis güçleri, kısa zamanda hükümet binalarının yanı sıra Kırım Özerk Cumhuriyeti Parlamentosunu da ele geçirdi.
Kiev'deki yönetimin Batı yanlılarının eline geçmesine karşılık Rusya yanlısı silahlı grupların baskısı altındaki parlamentoda, "Kırım, Ukrayna'nın parçası olarak kalsın mı yoksa Rusya'ya mı bağlansın?" sorusunun yarımada sakinlerine yöneltileceği referandum kararı çıkarılmak istendi.
Eli silahlı "yeşil adamların" gölgesinde 6 Mart 2014 yılında toplanan Kırım Özerk Cumhuriyeti Parlamentosu, Kırım'ın Rusya'ya bağlanması için referandum yapılması kararı aldı.
Kırım Tatarları, Parlamentonun bu kararına karşı çıkıp boykot kararı alsa da 16 Mart 2014 yılında yarımadada sözde referanduma gidildi.
Rusya yanlısı silahlı güçlerin kontrolündeki referandum sonucunda Moskova'nın da beklediği kararın, Kırım'ın Rusya'ya bağlanması yönünde çıktığı bildirildi.
Vladimir Putin, 21 Mart 2014 yılında Kırım'ı ilhak eden yasayı imzaladı
Moskova yönetimi çok geçmeden referandumu tanıdı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 19 Mart 2014 yılında Kırım'ın ilhakını ve yeni federal bölgeler oluşturulmasını öngören yasa tasarısını Rus Parlamentosuna sundu.
Rusya Anayasa Mahkemesi, Vladimir Putin'in isteğiyle olağanüstü oturum gerçekleştirdi ve tasarının Anayasayla uyumlu olduğunu söyledi.
Mahkemenin, tasarının anayasaya uygunluğunu onaylamasından sonra milletvekili İlya Ponomarev hariç Rus Parlamentosu, tasarıyı onayladı.
Vladimir Putin, 21 Mart 2014 yılında Kremlin Sarayı'nda gerçekleşen törende, "Kırım ve Sivastopol'ün Rusya'ya bağlanması ve yeni federal bölgeler oluşturulmasını" öngören yasayı imzaladı. Rusya, Kırım'ı ilhak etmiş oldu.
Rusya’nın bu kararı, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü tanımasına dair 1994 yılında imzaladığı Budapeşte Memorandumu'na aykırı hareket ettiği tartışmalarını başlattı.
Rusya, Kırım ve Rus donanmasına ev sahipliği yapan Sivastopol'un yasa dışı ilhakına resmi nitelik kazandırdı.
Türkiye ve BM ilhaka karşı çıktı
Dünyada bir çok ülke ve Türkiye, Rusya'nın bu yasa dışı ilhakını tanımadı.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 27 Mart 2014 yılında Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü destekledi, Kırım ve Sivastopol'u, Ukrayna'nın ayrılmaz toprak parçası olarak tanıdı. BM, Rusya'nın Kırım'ı ilhakını yasa dışı ilan etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Kırım'ın yasa dışı ilhakını tanımıyoruz." diyerek her defasında Türkiye'nin bu konudaki duruşunu söyledi.
Kırım Tatar Türklerine baskı
İlhaktan beri Rusya, Kırım Tatar Türklerine uyguladığı baskının yanı sıra sosyal askeri olarak yarımadada nüfuzunu daha çok arttırdı.
Kırım'ın, Rusya yönetimine geçmesinden sonra başta yöneticiler olmak üzere Ukrayna yanlısı Kırım Tatar Türkleri baskı altına alındı, hakları ihlal edilmeye ve tutuklanmaya başladı.
Ukrayna kaynaklarına göre, çoğunluğu Kırım Tatar Türkü olmak üzere, 100'den fazla Kırımlı siyasi nedenlerle tutuklu bulunuyor.
Kırım Tatar Türk halkının lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ve bazı Kırım Tatar Milli Meclisi yöneticilerine Kırım'a giriş yasağı konuldu.
Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, kendi kaynaklarına göre 600 bin Rus vatandaşının yarımadaya getirildiğini belirtiyor.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığına göre, Rusya, 2014 yılından sonra Kırım'a 32 bin 500 asker konuşlandırdı.
Rusya, Ukrayna'ya başlattığı savaşta Kırım'ı kullanıyor
Rusya'nın, Ukrayna'ya savaş başlatmadan önce tatbikatlar gerekçesiyle Kırım'a asker ve silah yığması dikkatlerden kaçmadı. 24 Şubat tarihinde Vladimir Putin'in kararıyla başlatılan saldırılarda Kırım Yarımadası'ndaki Rus askeri birlikler etkin olarak kullanıldı.
Savaşın ilk günlerinden itibaren buradan Ukrayna içlerine doğru tanklar ve diğer askeri araçlar ilerlerken hava indirme birliklerinin gerçekleştirdiği operasyonlar, Kırım üzerindeki üslerden yönetildi.
Rus hava kuvvetlerine ait uçak ve helikopterler Kırım üzerinden etkin bir şekilde savaşa katılmaya devam ediyor. Yarımadadaki askeri üslerden Karadeniz'e açılan gemiler savaşta Ukrayna içlerindeki hedefleri balistik füzelerle vuruyor.