Oruç tutmanın psikolojiye etkileri nelerdir?
Oruç ibadeti, sadece bedensel faydalar sağlamakla kalmaz, aynı zamanda psikolojik açıdan da önemli bir yere sahiptir.
Psikolojik Danışman Fatma Kaya, oruç tutmanın manevi duyguları pekiştirdiği gibi, bireylerin ruhsal durumunu iyileştiren psikososyal etkilerinin de bulunduğunu söyledi.
Fatma Kaya, oruç tutmanın sabır ve iradeyi güçlendirdiğini ifade etti. Sabah erken saatlerden akşam vaktine kadar süren açlık ve susuzluk, kişilere temel ihtiyaçları karşılamak için sabır göstermeyi öğretir.
Bu süreç, bireylerin fiziksel zorluklarla başa çıkmayı öğrenmelerine ve duygusal kontrol geliştirmelerine yardımcı olur. Kaya, bu süreçte ani öfke veya huzursuzluk gibi duygusal tepkilerle başa çıkmayı öğrenmenin mümkün olduğunu belirtti.
Oruç ve Bedensel Etkiler
Kaya, oruç tutan kişilerin iki farklı durumda olabileceğini söyledi. Uzun süre açlık yaşayan kişilerde hipoglisemi yani beyin hücrelerinin glikoz ihtiyacının karşılanmaması durumu yaşanabilir.
Bu durumda stres hormonu salgılanabilir. Kaya, düzenli spor alışkanlığı olan kişilerin, spor aktivitelerini iftardan sonra yapmalarını önerdi.
Sabır ve Tahammül
Sigara ve kafein bağımlılığı olan kişilerin oruçlu halde daha fazla tepki verebileceğini belirten Kaya, orucun kişilere sabır ve tahammül öğretme yönüne dikkat çekti.
Oruç, kişilerin dürtüleri kontrol altına alabilmesini ve bir rutin düzeni oluşturmasını sağlar. Ayrıca, oruç paylaşma duygusunu pekiştirir, birlik ve beraberliği artırır.
Cinsiyet Farklılıkları
Oruç tutmanın cinsiyete göre etkileri farklılık gösterebilir. Kaya, yapılan araştırmalara göre, kadınlarda Ramazan orucu sonrası psikiyatrik hastalıklarda herhangi bir değişiklik gözlemlenmediğini, ancak erkeklerde psikolojik rahatsızlıkların belirtilerinde iyileşme görüldüğünü belirtti.
Oruç tutmanın beyin üzerindeki etkilerine değinen Kaya, beyin dinlendiğinde algı ve öğrenme faaliyetlerinin arttığını, hafızanın güçlendiğini ifade etti.
Oruç ve Stresle Başa Çıkma
Fatma Kaya, bilim insanlarının aralıklı orucu tedavi amaçlı kullandığını ve bu tür oruçların strese karşı direnci artırdığı sonucuna vardığını söyledi.
Oruç tutmanın ilk iki haftasının alışma süreci olduğunu belirten Kaya, bu dönemde iştah hormonunun salgılanmasının, beyin açlıkla karşı karşıya kaldığında hipotalamusun daha fazla çalışmasına neden olduğunu belirtti. Ancak bu süreç sonrasında oruç daha düzenli hale gelir.
