Yüksek enflasyon ve faiz ortamının ekonomilere etkisine dair endişeler piyasalara yön veren temel faktör olmayı sürdürürken, merkez bankası yetkililerinden gelen şahin açıklamalara karşın uluslararası kurumların resesyon riskine dair uyarıları gündemin odağına yerleşti.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı, dün yayımladığı raporda, gelişmiş ülkelerdeki merkez bankalarının faizleri artırmaya devam etmesinin küresel ekonomiyi resesyona ve uzun süreli durgunluğa itme riski taşıdığını bildirdi.
UNCTAD'ın raporundan sonra Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva da Amerika Merkez Bankası (Fed) politikalarında son derece ihtiyatlı olmaya ve dünyanın geri kalanı üzerindeki etkisine karşı dikkatli olmaya çağırdı.
Söz konusu uyarılara karşın Amerika Merkez Bankası Fed yetkililerinden "şahin" tonda sözle yönlendirmeler gelmeye devam etti.
Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, daha enflasyonist bir ortamın daha sıkı bir politikayı gerektirdiğini belirtirken, New York Fed Başkanı John Williams da enflasyonu düşürmek için yapacak daha çok işlerin olduğunu söyledi.
Makroekonomik veri tarafında dün Amerika'da ISM imalat endeksi 50,9 ile Mayıs 2020 yılından beri en düşük seviyesine geriledi.
Bu gelişmelerle New York borsasında alıcılı bir seyir izlendi. Dow Jones endeksi yüzde 2,66, Nasdaq endeksi yüzde 2,27 ve S&P 500 endeksi yüzde 2,59 değer kazandı.
Dolar endeksi yüzde 0,5 düşüşle 111,6'ya, Amerika'nın 10 yıllık tahvil faizi de yüzde 3,83 seviyelerinden yüzde 3,62'ye geriledi. Amerika'nin endeks vadeli kontratları yeni güne yükselişle başladı.
Avrupa tarafında, İngiltere Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, ülke merkez bankası politikalarıyla ters düşen yüzde 45'lik en yüksek gelir vergisi dilimini kaldırma planından vazgeçtiklerini duyurdu.
Ciddi eleştirilere maruz kalan plandan geri adım atılması ile sterlin/dolar paritesi dün yüzde 1,2 değer kazanarak 1,13'ün üzerine çıktı. İngiltere, Almanya ve Fransa'da 10 yıllık tahvil faizi hızla geriledi.
Makroekonomik veri tarafında Almanya ve İngiltere'de beklentilerin altında kalan eylül ayı imalat sanayi PMI, Avro Bölgesi'nde de 48,4'e gerileyerek sektörde daralmanın sürdüğünü gösterdi.
Açıklanan verilerin ekonominin gelişimine dair endişeleri artırmasına karşın petrol ve gaz şirketlerinin hisselerinde yaşanan yükselişle Avrupa borsaları alıcılı seyretti.
Bankacılık sektörü hisselerinde İsviçreli Credit Suisse ve Alman Deutsche Bank öncülüğünde oynaklık yüksek kalmaya devam etti. Bu gelişmelerle Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,79, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,22 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,55 değer kazandı. Avro/dolar paritesi yükselişe geçerek 0,9830'da dengelendi.
Asya tarafında, Çin piyasalarında Altın Hafta dolayısıyla resmi tatil devam ederken, bugün Hong Kong borsası işleme kapalı olacak. Japonya'da bugün açıklanan verilere göre, eylül ayında enflasyon yıllık yüzde 2,8 ile beklentilere paralel gerçekleşti.
Avustralya Merkez Bankası politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 2,6'ya yükseltti. Kısa zamanda yüklü faiz artırımı yaptıklarını, bu durumun hane halkını etkilediğini belirten Banka, bu nedenle hareketin hızını yavaşlatmaya karar verdiğini bildirdi. Piyasada, Banka'nın 50 baz puanlık faiz artırması bekleniyor.
Japonya Savunma Bakanlığı açıklamasına göre, Kuzey Kore'nin fırlattığı balistik füzenin Japonya'nın kuzeydoğusu üzerinden geçerek Pasifik Okyanusu'na düşmesinden sonra gözler konuyla alakalı yapılacak açıklamalara çevrildi.
Bu gelişmelerle pay piyasalarında yeni günün yükselişle başlaması dikkati çekerken, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,8, Avustralya'da ASX 200 endeksi yüzde 3,6 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 2,5 değer kazandı.
Yurt içinde dün Halkbank, Amerika'da devam eden ceza davasıyla ilgili temyiz başvurusunun kabul edildiğini bildirdi. Gelişmenin ardından bankacılık hisselerine gelen alımların genele yayılması ile BIST 100 endeksi dün günü yüzde 6,67 değer kazancıyla 3.392,13 puandan tamamladı. Dolar/TL dün yüzde 0,2'lik artışla 18,5448'den kapanmasından sonra, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,5420'den işlem görüyor.
Analistler, artan "resesyon" uyarıları ve zayıf ekonomik verilerin, merkez bankalarını "şahin" para politikalarında gevşemeye itebileceği beklentilerinin oluştuğunu belirterek, İngiltere öncülüğünde küresel tahvil faizlerinde yaşanan düşüşün de risk iştahındaki toparlanmaya katkı sağladığını söyledi.
Piyasalarda dalgalanmanın bir müddet daha sürebileceğine işaret eden analistler, bugün yatırımcıların odağında Fed yetkililerinin açıklamalarının bulunduğunu, veri gündeminde yurt içinde reel efektif döviz kuru, Amerika'da fabrika siparişleri ve Avro Bölgesinde Üretici Fİyat Endeksi'nin (ÜFE) öne çıktığını bildirdi.