Enflasyonist endişeler ve resesyon riski arasında kalan merkez bankalarının faiz artırımlarına devam edeceği beklentileri, küresel çapta risk iştahının düşük seyretmesine neden oluyor.
Bu kapsamda, bu hafta kararlarını açıklayacak olan Amerikan Merkez Bankası, İngiltere Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası'nın toplantıları öncesinde piyasalarda oynaklığın sürmesi bekleniyor.
İsveç, İsviçre, Norveç, Tayvan, Mısır, Brezilya, Güney Afrika ve Endonezya gibi ülkelerin de faiz kararlarını açıklayacağı yeni haftada, yurt içinde ise gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın toplantısında olacak.
Geçen hafta Amerika'nın beklentileri geçen enflasyon verilerinden sonra, Fed'in federal fonlama oranı politikasına başladığı 1990'lı yıllarında beri ilk kez 100 baz puanlık faiz artırımına gideceği ihtimali fiyatlanmaya başlamıştı. Faizlerde en az 75 baz puanlık artışa kesin gözüyle bakılıyor.
Halihazırda para piyasasındaki fiyatlamalarda, Fed'in 75 ve 100 baz puanlık faiz artırımı ihtimali sırasıyla yüzde 80 ve yüzde 20 düzeyinde bulunuyor.
Bankanın daha önce 25 baz puanlık faiz artırımına gitmesi daha olası görülen gelecek ayki toplantısı için 50 baz puana yüzde 31,1 ve 75 baz puana yüzde 56,6 ihtimal veriliyor.
Geçen hafta cuma günü Amerikan kargo devlerinden FedEx, ekonominin önemli ölçüde kötüleştiğini belirterek, mali tahminlerini aşağı yönlü revize etti.
Bu gelişmeden sonra FedEx'in hisseleri yüzde 20'nin üzerinde değer kaybederken, New York borsasında satıcılı seyir sürdü ve cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 0,45, Nasdaq endeksi yüzde 0,90 ve S&P 500 endeksi yüzde 0,72 değer kaybetti. Endekslerin geçen haftaki ortalama kaybı yüzde 4,8 oldu.
Dolar endeksi geçen hafta yüzde 0,6 artışla 109,6'dan kapanmasından sonra bugün 109,9'a yükselirken, Amerika'nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,45'te dengelendi. Amerika'nın endeks vadeli kontratları, yeni haftaya satıcılı başladı.
Avrupa tarafında, süregelen enerji krizine tarımsal üretimde belirgin düşüşe neden olabilecek gübre tedariki problemleri eklendi. Avrupa Birliği yaptırımları nedeniyle bu krize cevap veremediğini belirten Rusya, Birleşmiş Milletler'e 300 bin tonluk gübrenin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Cuma günü açıklanan nihai verilere göre, Avro Bölgesi'nde ağustos ayında yıllık enflasyon yüzde 9,1'le rekor seviyede kalmaya devam etti.
Bu gelişmelerle cuma günü Almanya'da DAX endeksi yüzde 1,66, Franca'da CAC 40 endeksi yüzde 1,31 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,62 değer kaybetti. Endeksler, geçen hafta genelinde ortalama yüzde 2,2 düşüş yaşandı. Avro/dolar paritesi haftaya yüzde 0,2'lik azalışla 0,9990'dan başlarken, endeks vadeli kontratlar yeni günde satıcılı seyrediyor.
Asya genelinde, Çin'de salgın tedbirleri ile kapanan bazı kentler bugün yeniden açılırken, Çin Merkez Bankası piyasaya yaklaşık 12 milyar yuan likidite enjekte etti.
Banka ayrıca, 14 günlük ters repo faiz oranını yüzde 2,25'ten yüzde 2,15'e indirdi. Çin'de talebin artacağı beklentileri ile Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 0,2'lik artışla 90,8 dolara yükseldi.
Japonya'da resmi tatil dolayısıyla işlem yapılmazken, Japon yeni dolar karşısında gerilemeye devam etti. Kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,9 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,3 geriledi.
Yurt içinde geçen hafta Borsa İstanbul BIST 100 endeksi, küresel çapta azalan risk iştahının etkisiyle satıcılı bir seyir izledi ve haftalık bazda yüzde 4,09 değer kaybederek 3.377,33 puandan kapandı. Dolar/TL paritesi geçen hafta yüzde 0,1'lik artışla 18,2555'ten tamamlamasının ardından, bugün bankalararası piyasada 18,2740'tan işlem görüyor.
Analistler, küresel çapta enflasyon ve resesyon endişelerini besleyen gelişmelerin mevcudiyetini koruduğunu belirterek, böyle bir ortamda yatırımcı fiyatlamalarında merkez bankalarının aksiyonlarının belirleyici olmaya devam ettiğini söyledi.
Bu hafta Fed ve BoE'nin faiz artırımlarına devam etmesinin beklendiğini, ultra gevşek para politikasını korumasına karşın zayıf yen karşısında sözle yönlendirmesini sertleştirebileceğini ve ek tedbirler açıklayabileceğini aktaran analistler, "şahin" para politikaları ortamında piyasalarda oynaklığın sürebileceğini söyledi.
Analistler, bugün veri gündeminin zayıf olduğunu ve Japonya'nın yanı sıra İngiltere'de piyasaların kapalı olduğunu, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.280 puanın destek, 3.440 ve 3.500 seviyelerinin direnç konumunda bulunduğunu bildirdi.