Çavuşoğlu, TBMM'de gazetecilerin, Libya'daki ateşkes süreciyle ilgili sorularını yanıtladı.
Bir gazetecinin, Libya'nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in, ateşkes görüşmelerinin ardından oluşturulan anlaşmayı imzalamadan Rusya'nın başkenti Moskova'dan ayrıldığını hatırlatarak değerlendirmesini sorması üzerine Çavuşoğlu, süreci anlattı.
Moskova'ya gittikten hemen sonra Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başbakanı Fayiz es-Serrac'ın da geldiğini ifade eden Çavuşoğlu, önce Rus tarafıyla ikili görüşmelerin yapıldığını aktardı.
Çavuşoğlu, Hafter'in de ekibiyle binaya geldiğini ve Rusların onlarla da görüşmeler yaptığını söyledi.
"Biz de Serrac ile görüşmeye başladık" diyen Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
"Daha önceden hazırlanmış ve büyük oranda mutabakat sağlanmış metin üzerinde müzakereler devam etti ve karşı tarafın da bazı önerileri oldu. Yine Serrac tarafıyla müzakereler oldu. Uzlaşı olsun diye bu öneriler de kabul edildi. Neticede metin tamamlanmıştı. Tam imzalama aşamasında Ruslar bize geldiler, 'Hafter yarın sabaha kadar süre istedi. Daha doğrusu, süre istedi. Biz de yarın sabaha kadar süre verdik. Dolayısıyla şu anda bu metni imzalayamayacaklar' dediler. Bunu Serrac ve ekibine anlattık. Gelişmeler konusunda Sayın Cumhurbaşkanımıza da bilgiler arz ettik, talimatlarını da aldık."
Çavuşoğlu, Rusların, Hafter'in ikna edilmesi için çabalarına devam ettiğini belirterek, "Sabah edindiğimiz bilgiye göre de Hafter, Ruslar da teyit etti, imzalamadan Moskova'yı terk etmiş" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 8 Ocak'ta yaptıkları çağrı neticesinde Türkiye'nin üzerine düşeni yerine getirdiğini vurgulayan Çavuşoğlu, süreç içinde Rusya ve Putin'in gayretleri sonucu Hafter'in ateşkesi desteklediğini açıkladığını kaydetti.
Çavuşoğlu, ancak mutabakat sağlanmasına rağmen belgenin imzalanmadığına değinerek, "Türkiye olarak Cumhurbaşkanımızın liderliğinde Libya'da bir ateşkes ve barış için üzerimize düşeni yaptık, bundan sonra da yapmaya devam edeceğiz. Ama bu tabloda kim barış kim savaş, kim birlik beraberlik istiyor, kim istemiyor ortaya da çıkmış oldu" dedi.
‘Herkesin hayalleri olabilir’
Bir gazetecinin, Hafter'in, Türk askerinin çıkması gibi şartları olduğu söylentileri bulunduğunu belirterek, bunun doğru olup olmadığını sorusuna Çavuşoğlu, şu yanıtı verdi:
"Herkesin farklı görüşleri, talepleri, rüyaları, hayalleri olabilir ama bir metin üzerinde müzakereler yapıldı ve mutabakat sağlandı. Bu metinde de buna benzer ibareler yok. Ama son dakika 'Süre istiyoruz, zaman istiyoruz' diye imzalamadılar. Biz tabii Rusların söylediğini size aktarıyoruz. İstedikleri zaman süresince de yine imzalamadılar ya da Ruslar ikna edemedi. Sonuçta Hafter başından beri her taraftan destek alıyor. Wagner orada. Yine birçok ülkeden paralı askerler var, hepsi orada. Yanı başında bazı ülkeler çok açık destek veriyor. Hafter'in ne dediği önemli değil. Ateşkes ve barış için, siyasi süreç için ne yapılacak o önemli. Berlin'in sonuç odaklı olmasını istiyoruz ve bugüne kadar Berlin sürecini de tam destekledik."
Hafter'in bu şekilde devam etmesi halinde Berlin Zirvesi'nin de bir anlamı bulunmadığını belirten Çavuşoğlu, Türkiye'nin hep BM'nin çabalarını desteklediğini vurguladı.
Çavuşoğlu, tarafları dışlamadıklarını ifade ederek, "Gayretlerimizin amacı ne? Bir ateşkes olsun, savaş olmasın, kardeş kanı dökülmesin ve siyasi süreci işleterek tüm Libyalıların katılacağı istikrarlı Libya olsun. Yani Libya'nın birliğinden bahsediyoruz. İnşallah önümüzdeki süreçte de çabalarımızı sarf edeceğiz. Ama tüm dünya Türkiye'nin samimi gayretleri ve Serrac tarafının ateşkesi ve Libya'da barışı istediğini gördü" değerlendirmesinde bulundu.
Akar: Dileğimiz bir an önce İdlib ve Libya'ya barışın gelmesi
Öte yandan, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, AK Parti TBMM Grup Toplantısı'na gelişinde gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.
Libya'nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter’in, ateşkes görüşmelerinin ardından oluşturulan anlaşmayı imzalamadan Moskova'dan ayrılmasına yönelik değerlendirmesinin sorulması üzerine Bakan Akar, "Türkiye olarak bölgemizde, çevremizde barış ve huzurun hakim kılınması için elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. Problemlerin, sorunların da bir şekilde barışçıl yöntemlerle, siyasi şekilde çözümlenmesinden yanayız. Bu çalışmalar sürmektedir" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile İstanbul'da bir araya geldiğini, konuları teferruatlı olarak ele aldıklarını aktaran Akar, şunları söyledi:
"Bu görüşme sonrasında hem Libya'da hem de İdlib'de ateşkes, barışın huzurun sağlanması için mutabık kaldık. Bu husus orada açıklandı. Buna karşılık da taraflardan da olumlu cevaplar geldi. Bu konuda herkes olumlu tavır sergiledi ve buna bağlı olarak da evvelki gün Sayın Dışişleri Bakanı ve MİT Başkanı ile birlikte bir heyet halinde Rusya'ya gittik. Orada görüşmeler yapıldı, metinler hazırlandı, karşılıklı görüş alışverişinde bulunuldu. Türkiye ve Rusya tarafı bir metinde mutabık kaldı. Daha sonra bu husus taraflara iletildi. Tarafların da görüşleri, önerileri alındı. Bu çerçevede Sayın Serrac tarafından söz konusu metin imzalandı. Türkiye tarafına teslim edildi. Daha sonra Ruslar, Hafter tarafı ile temaslarını sürdürdüler. Metnin imzalanmasını biz beklerken Hafter tarafının Rusya'dan ayrıldığını öğrendik. Diğer taraftan İdlib'de ve Libya'daki ateşkesin de büyük ölçüde uygulandığını görüyoruz, arazide, alanda. Tabii bunu sonuna kadar destekliyoruz."
‘Rusya ile yakın temas içindeyiz’
Akar, İdlib'de kadın, çocuk ve yaşlıların da bulunduğu binlerce kişinin zorlu kış şartlarında hayatlarını sürdürmeye çalıştığına işaret eden Akar, şöyle konuştu:
"Devamlı karadan ve havadan yapılan saldırılar bu insanları son derece eza, cefa şeklinde hayatlarını zorlaştırmakta. Bunlar bir ölçüde durmuş durumda. Ateşkese büyük ölçüde uyuluyor. Ayın 12'sinden itibaren başlayan ateşkes var, biliyorsunuz. Buna uyulması için gayret gösteriyoruz, çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Rusya ile yakın temas içindeyiz, onlarla görüşüyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız daha önce yapılan açıklamalar çerçevesinde mutabakatların sürdürülmesi için her türlü desteği ve liderliği yapıyorlar. Biz bu çerçevede önümüzdeki dönemde de aynı tempoda, şiddette çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bir şekilde hem İdlib'de hem de Libya'da siyasi bir çözümle oradaki sulhun sükunun sağlanması için gayretlerimizi göstereceğiz. Taraflarla temasımızı sürdürüyoruz. Umudumuz, dileğimiz bir an önce barışın, huzurun hem İdlib hem Libya'ya gelmesi ve akan kanın durması, insanların normal hayatlarına dönmesi. Bu konuda elimizden gelen neyse yapıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın programını siz de takip ediyorsunuz, liderlerle konuşuyor, görüşüyor. Amacımız, maksadımız hem bölgemizde hem çevremizde barış ve huzurun hakim kılınması."
Bir gazetecinin "MİT Başkanı'nın Suriye istihbarat başkanı ile görüştüğü haberleri geçildi. Bu konudaki değerlendirmeniz nedir?" sorusu üzerine Akar, "Türkiye bulunduğu konum itibarıyla uluslararası arenada hem ülkemizin hak ve menfaatlerini sağlamak hem de bölgede barış ve huzurun gerçekleşmesine katkı sağlamak için yetkili ve ilgili kurumlarımız, kuruluşlarımız çeşitli faaliyetler yapıyorlar. Bu faaliyetlerle bütün mesele, barışa huzura katkı sağlamak" karşılığını verdi.
‘Çalışmalar yoğun şekilde sürüyor’
Heyetin Rusya'dan yeni geldiği belirtilerek, "Libya'da barışın, ateşkesin sağlanmasına yönelik tekrar gitme durumunuz söz konusu olabilir mi" sorusuna Akar, "Tabii, bunların hepsi mümkün. Temaslar sürüyor, amacımız bölgeye, komşularımıza barış ve huzurun gelmesi. Bunun için yapılması gereken ne varsa Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bu çalışmalar yoğun şekilde sürdürülmekte. Bizler de bu çerçevede bize düşen görevleri yapmaya çalışıyoruz, inşallah başaracağız" yanıtını verdi.
"Hafter hangi konular nedeniyle masadan kalkmış olabilir" sorusu üzerine Akar, "Teknik konular var, çalışılıyor" dedi.
"Libya'da ne kadar askeri unsurumuz var" sorusu üzerine de Akar, şu görüşlerini paylaştı:
"Biz Libya ve Serrac tarafı ile güvenlik ve askeri iş birliği mutabakat muhtıramızı imzaladık biliyorsunuz. Bu çerçevede eğitim, danışmanlık konularında çeşitli çalışmalarımız var. Oradaki dostlarımızla, Libyalı kardeşlerimizle paylaştığımız bilgiler var. Onlara eğitim, danışmanlık konusunda yardımcı olmaya çalışıyoruz."
"Libya'da ateşkes ile ilgili olumlu bir sonuç çıkma ihtimali görüyor musunuz?" şeklindeki soruya da Akar, "Var tabii" karşılığını verdi.
