Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının Gelir Vergisi Genel Tebliği Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tebliğle, Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen asgari ücretin vergi dışı tutulmasına dair düzenlemenin uygulama esasları belirlenirken, 1 Ocak 2022 yılından itibaren yürürlüğe giren asgari ücret istisnası uygulamasına yönelik örneklere yer verildi.
Yapılan düzenlemeye göre, 2022 yılı için belirlenen asgari ücret tutarı olan 5 bin 4 liradan sadece sigorta kesintileri yapılacak, gelir vergisi ve damga vergisi kesilmeyecek. Asgari ücretliye net 4 bin 253,40 lira ödenecek.
Asgari ücretin üzerinde ücret alanların asgari ücrete isabet eden ücretlerinden gelir ve damga vergisi alınmayacak.
Ücret gelirleri asgari ücretin üzerinde olan çalışanların ücretlerinin, asgari ücret matrahı kadarlık kısmı gelir vergisinden istisna edilecek. Yine brüt asgari ücret tutarına isabet eden kısmı damga vergisinden istisna tutulacak.
Örneğin brüt ücreti 8 bin lira olan bir çalışandan istisna nedeniyle 638,01lira gelir vergisi, 37,98 lira damga vergisi alınmayacak.
Ücret ve ücret sayılan ödemeler
Yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapılan ödemeler de istisnadan faydalanabilecek.
İstisna aynı ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına bir defa uygulanacak. Maaş ödemesinin yanı sıra aynı dönemde yapılan ve ücret olarak değerlendirilen prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner sermaye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler dikkate alınarak istisna uygulanacak. Bu kapsamda, ilgili ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına bu istisna bir defa uygulanabilecek.
Birden fazla işverende çalışanlarda istisna en yüksek ücrete uygulanacak. Yıllık beyanname verilmesi gerektiği durumda da istisnadan faydalanılabilecek.
Kısmi zamanlı çalışıp, tam zamanlı çalışmayan örneğin aylık 15 gün çalışan bir çalışana 4 bin 253,40 liralık istisna tam olarak uygulanacak.
Teşvik uygulamalarında öncelikle istisna uygulanacak
Serbest Bölgeler Kanunu, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında uygulanan teşviklerde, çalışanların ücretlerine öncelikle istisna uygulanacak ve istisna sonrası kesilen vergi tutarı işveren lehine muhtasar beyannamede tahakkuktan terkin edilecek.
Basit usul mükelleflerin yanında çalışan ve diğer ücretli olarak vergilendirilenler de istisnadan faydalanacak. Taksici, dolmuşçu, terzi, kuaför gibi basit usule tabi mükelleflerin yanında çalışan ve diğer ücretli olarak vergilendirilen çalışanlara uygulanan diğer ücret vergileme usulü kaldırılırken, bu ücretliler de 1 Ocak 2022 yılından itibaren genel hükümleri tabi olacak.
Bu kapsamda bulunan çalışanlar, artık vergi karnesi almayacak ve karnelerini vergi dairesine ibraz ederek vergilerini tarh ve tahakkuk ettirmeyecek.
Bunlardan asgari ücretli olarak çalışanlar istisna nedeniyle vergi ödemeyecek. Daha yüksek ücret alanlar ise istisnayı aşan ücretlerini yıllık beyanname ile beyan edecekler.
Asgari geçim indirimi uygulanmayacak
Tebliğde, istisnanın kapsamı ve uygulamasına ilişkin detaylı bilgilere yer verilirken, buna göre, asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edilirken, istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecek.
İstisna nedeniyle alınmayacak vergi, ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacak.
Yapılan düzenleme ile 1 Ocak 2022 yılında itibaren yapılan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi uygulanmayacak.
Asgari ücretle çalışan ve istisna uygulaması nedeniyle vergi ödemeyecek olan hizmet erbabı da dahil olmak üzere vergi indiriminden faydalanmak üzere başvuruda bulunanların engellilik indirimine dair işlemleri önceden olduğu gibi Gelir İdaresi Başkanlığınca değerlendirilerek sonuçlandırılacak.
Asgari ücretli olarak çalışan ve bu nedenle ilgili ayda istisna nedeniyle vergi ödemeyecek hizmet erbabı, engellilik indiriminden faydalanamayacak olmakla birlikte onaylanan başvuruları üzerine şartları dahilinde emeklilik başvurularını yapabilecek.
Asgari ücretin üzerinde ücret alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabının, gelir vergisi matrahının yeterli olması durumunda, engellilik indiriminden istisnadan faydalanması mümkün olacak.